- ضرورت همایش:
با توجه به تغییرات صورت یافته در ساختار و نظام حقوقی جوامع اسلامی در سال‌های اخیر، انجام مطالعات و گفتگوهایی برای فهم بیشتر پیچیدگی‌های این تغییرات ضروری می‌نماید تا از این راه به تقویت ساختارها و مبانی حقوقی و حل چالش‌های موجود در نظام حقوقی ایران پرداخته شده و ظرفیت‌ها و چالش‌های محتمل پیش رو نیز شناسایی شوند.
شناسایی ویژگی‌ها و تحلیل جامع از تجربه‌های مواجهۀ شرع و حقوق که نقطۀ آغازش در ایران پس از انقلاب مشروطه بود، با تصویب اولین قانون اساسی نمایان شد و در دیگر کشورهای اسلامی نیز راه دور و دراز و پر فراز و نشیبی را در جریان تدوین قوانین اساسی طی نمود. پذیرش حجیت منابع شرعی در قوانین اساسی از سویی، و پایبندی به مبانی و الزامات نظام حقوق عرفی و نیز الزامات و تعهدات برآمده از اسناد بین‌المللی مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر یا میثاقین به ویژه در قوانین اساسی از سوی دیگر، بر امکان، قلمرو و ماهیت تقابل میان شرع و حقوق افزوده، همچنان که همسویی میان این دو را در برخی از موضوعات و حوزه‌های حقوقی نمایان ساخته است. آشنایی با تحولات نظام‌های حقوق کیفری در کشورهای اسلامی در پرتو تعامل میان شرع و قانون و فهم مبانی و ریشه‌های این تحولات، چگونگی مواجهه آنان با این دو گانه و نیز ریشه‌ها و عوامل تفوق یکی بر دیگر ضرورتی است جدی برای شناخت پژوهشگران و حقوقدانان کشورهای اسلامی از حقوق‌های کیفری یکدیگر. علاوه بر این فراهم آوردن فرصت و زمینه‌ای برای به اشتراک‌گذاری تجربۀ کشورهای اسلامی و چگونگی مواجهۀ آنان با مشکلات رودروی آنان در قبال این دو گانه و تعامل آنها از دیگر ضرورت‌هایی است که برگزاری چنین همایشی را توجیه خواهد کرد.
- اهداف همایش
همان‌طور که بیان شد شناخت چگونگی مواجهۀ دوگانۀ شرع و حقوق در کشورهای اسلامی و تأثیر آن بر محتوا، قلمرو و ساختار حقوق کیفری و نیز پاسخ‌ها و رویه‌های حقوقی و قضایی تکوین یافته در قبال معضل‌های متنوع و مختلف ناشی از آن به‌منظور ترسیم شیوه‌ها و نوآوری‌های قوانین اساسی این کشورها و دستیابی به یک تلقی درست‌تر از قانون‌اساسی‌گرایی در محدودۀ حقوق کیفری و تعامل میان شرع و حقوق و بهره‌گیری از تجارب یکدیگر مهم‌ترین هدف این همایش است. هدف مهم دیگر، غنی‌سازی ادبیات حقوقی و کیفری ایران با واردکردن بحث‌های مربوط به قانون‌اساسی‌گرایی و نظریه‌ها و دیدگاه‌های جدید راجع به آن، چگونگی مواجهه شرع و حقوق در کشورهای اسلامی از طریق مطالعات تطبیقی است. برگزاری همایشی با حضور صاحب‌نظران داخلی و خارجی و نیز تدوین مجموعه مقالاتی در این خصوص بدون شک به غنای علمی و ادبیات نظری ما در این زمینه کمک شایانی خواهد کرد.
افزون بر این، برگزاری چنین همایشی فتح بابی است برای ایجاد انگیزه‌های پژوهشی در دانشجویان، اساتید و پژوهشگران جهت انجام تحقیقات بیشتر در این خصوص.